BAKTAD YÖNETİM KURULU MALİYE BAKANI SAYIN NACİ AĞBAL ZİYARETİ

BAKTAD EKONOMİ BAKAN YARD. SAYIN FATİH METİN ZİYARETİ

BAKLAVA VE TATLI ÜRETİCİLERİ DERNEĞİ

FISTIK FİYAT ARTIŞININ SEKTÖRE VERDİGİ ZARARLAR

Sektörümüz en büyük kronik sorunu, baklavanın en önemli hammaddesi olan Antep Fıstığı’nda yaşanan rekor fiyat artışlarıdır.

Antep fıstığında son 2 yıldır iç piyasa fiyatlarındaki aşırı ve spekülatif artış, bizleri olduğu gibi çikolata, helva, dondurma ve benzeri diğer gıda sektörlerini de etkilemektedir. Bu fiyat artışları ayrıca tüm kuruyemiş piyasasında spekülatif artışlarında yaşanmasına neden olmaktadır.

Örneğin; geçen yıl 70 TL’ye alınan fıstık, bugün itibariyle 120 TL’yi geçmiş durumdadır. Yeni beklenti 150 TL ve üzeri olmasıdır ve maalesef mevcut piyasada fiyatı belirleyen arz-talep dengesi değil yalnızca stokçulardır.

Antep fıstığında bu oranlarda fiyat artışını gerektirecek hiçbir reel faktörün mevcut olmamasına karşın, ithalat yasağını fırsat bilerek, stoklarında hâlâ geçen senenin ürünleri bulunmasına rağmen, stok yapmaya devam eden ve suni fiyat artışına neden olan spekülatörler sadece bizlere değil ülke ekonomisine ciddi bir oranda zarar vermektedirler. Ayrıca zamanında piyasaya sürülmeyen ve sağlıksız koşullarda bekletilen fıstık, kanserojen bir madde olan “afla toksin” üretmektedir

Sektörümüzün rahat bir nefes alması için;

• İthalatın önünde en büyük engel olan, ithalat fonun ivedilikle süresiz kaldırılması,

Bu sayede Dünya piyasasına entegre olacak olan Fıstık Piyasası; hacmi, tedarik imkanları ve tedarikçi firma sayısının artmasıyla, kısıtlı sayıda aktörün piyasayı speküle etme riski tamamen ortadan kalkacaktır.

• İthalat yasağının kaldırılması ile vergi kaybının önlenmesi;

Oluşan yüksek rant nedeniyle yine aynı spekülatörler aracılığıyla, yurda kaçak yollardan denetimden geçmemiş, sağlıksız fıstık getirilmesinin önüne geçilecektir. Bu sayede hem ilgili kurumlar gerekli denetimleri yapabilecek hem de vergi kayıpları önlenmiş olacaktır,

• Piyasadaki fiyat artışının önüne geçilebilmesi için Antep fıstığı spekülatörlerine karşı Ekonomi Bakanlığı, Tarım Bakanlığı ve Maliye Bakanlığı aracılığıyla sıkı denetimlerin yapılması,

• Faturasız mallardan oluşan vergi kaybını önlemek için fıstık nakliye işleminin yalnızca kargo şirketleri tarafından, faturalı olarak yapılması ve bunun denetlenmesi,

• Lisanslı Depoculuk yapılması ve Üreticilere Tarımsal Devlet Desteği ile ürünün ne kadar üretildiğinin ve ne kadarının arz olunduğunun tespiti,

• Kalıcı bir çözüm sağlamak maksadı ile sürekli bir kurum gözetimde tüm bu üretim ve dağıtım süreçlerini denetleyen (Amerika’da ki Federal Fıstık İdari Komitesi’ne benzer) bir mekanizmanın kurulması,

Belirtilen tedbirler süratli bir şekilde alınmaz ise sektörümüzde meydana gelen daralmanın çok tehlikeli boyutlara ulaşmasından dolayı ülkemiz, başta vergi ve istihdam kaybı ile iktisadi açıdan, işsizliğe bağlı olarak da sosyal açıdan zarar görecektir. Stokçular tarafından piyasaya doğal seyrinde ve yeterli miktarda ürün arzının engellenmesinin önüne geçilmesi ve fiyatların makul seviyeye getirilmesi bu ürünün geleceği açısından hayati önem taşımaktadır.